GEO / ENG / RUS
 
 
     

გერმანელები საქართველოში

                                            

 

ბიბლიაც ხელახლა უნდა გავიაზროთ - ინტერვიუ ლორდ რიჩარდ ჰარისთან

ესაუბრა ეკა ჭითანავა

 

რიჩარდ დუგლას ჰარისი 1987 წლიდან 2006 წლამდე ანგლიკანურ ეკლესიაში ოქსფორდის ეპისკოპოსი,  1993 წლიდან კი, ლორდთა პალატის წევრი იყო. 2008 წლიდან იგი  გრეშამის კოლეჯში ღვთისმეტყველების პროფესორია. ჰარისმა 1958 წელს სამხედრო სამსახური დატოვა და კემბრიჯში თეოლოგიის სასწავლებლად გაემგზავრა. საეკლესიო მოღვაწეობასთან ერთად, იგი სამეცნიერო ორგანიზაციებთანაც აქტიურად თანამშრომლობდა.  ჰარისი იყო ხელოვნური განაყოფიერებისა და ემბრიოლოგიის, ასევე ბიოეთიკის საბჭოს წევრი,  თავმჯდომარეობდა ლორდთა პალატაში ღეროვანი უჯრედების კვლევის კომიტეტს.  1996 წელს ჰარისი ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი გახდა. 2001 წელს კი ოქსფორდ ბრუქსის უნივერსიტეტში დოქტორის საპატიო წოდება მიანიჭეს. ჰარისი ”ბიბისი რადიო 4”-თანაც თანამშრომლობს და ქრისტიანულ ხელოვნებაზე გადაცემებს რეგულარულად ამზადებს. ასევე პატრონაჟს უწევს საქველმოქმედო ორგანიზაცია “ფაუერ ინთერნეშენალს” (www.powerinternational.org), რომელიც ღარიბ ქვეყნებში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ადამიანებს ეხმარება. თბილისში გამართული ევროპის კვირეულის ფარგლებში ლორდი ჰარისი საქართველოს სტუმრობდა. მან მონაწილეობა მიიღო ევროპის სახლში გამართულ საჯარო დისკუსიაში „სეკულარიზმი - რელიგიის როლი სეკულარულ სახელმწიფოში“. ასევე შეხვდა სახალხო დამცველთან არსებულ რელიგიათა  საბჭოს.


ინგლისში ანგლიკანურ ეკლესიას განსაკუთრებული სტატუსი აქვს. მაღალი რანგის საეკლესიო პირებს თანამდებობაზე სამეფო ტახტის პატრონაჟით ნიშნავენ,  ლორდთა პალატაში კი, ეპისკოპოსებს გარანტირებული ადგილები აქვთ.  რამდენად კომფორტულად გრძნობთ თავს  გარემოში, რომელიც ამ ინსტიტუციის ნაწილია?

 

მართალი ხართ, ანგლიკანური ეკლესია ბევრი პრივილეგიით სარგებლობს, ლორდთა პალატაშიც არიან ეპისკოპოსები, მაგრამ ჩვენ არ ვფლობთ რეალურ ძალაუფლებას. მე ამას ”სიმბოლურ უპირატესობას” ვუწოდებ ხოლმე. შეიძლება გარკვეულ პროცესებზე ზეგავლენის მოხდენა შეგვიძლია, მაგრამ ეს ნამდვილად არაა ძალაუფლება. ანგლიკანური ეკლესია განსაკუთრებული სტატუსის მიუხედავად, სახელმწიფოსგან დაფინანსებას არ იღებს. მხოლოდ საქველმოქმედო  შემოწირულობებით ვარსებობთ. იმ შემთხვევაში, თუკი ვინმე საჩუქრად ქონებას გადმოგვცემს, ზუსტად ისევე ვიხდით  მასზე საშემოსავლო გადასახადს, როგორც მანამდე ამ ქონების დონორი იხდიდა. სახელმწიფო ზოგჯერ აფინანსებს ისტორიული ნაგებობების შენახვას, მაგრამ ძირითადად, მათ კონსერვაცია-შენარჩუნებაზე ზრუნვა მაინც ჩვენ გვიწევს.

 

ჩემი აზრით, საქართველომ   შეიძლება  ინგლისის მაგალითით იხელმძღვანელოს.    როდესაც საპატრიარქო დაფინანსებას სახელმწიფო ბიუჯეტიდან იღებს, ეს სხვა რელიგიურ უმცირესობებს არათანაბარ პირობებში აყენებს. სახელმწიფომ უნდა იზრუნოს ისტორული საეკლესიო ნეგებობების დაცვაზე, რადგან კულტურული მემკვიდრეობა საერთო ქონებაა  და იგი არა ერთ რომელიმე კონფესიას, არამედ, მოქალაქეებს და ქვეყანას ეკუთვნის.

 

ბრიტანეთში კანონის წინაშე ყველა რელიგია თანასწორია.  არსებობს სახელმწიფო სუბსიდირებაზე მყოფი ე.წ რელიგიური სკოლები (faith schools). აქაც, ყველა კონფესიის სკოლა სახელმწიფოსგან თანაბარ დაფინანსებას იღებს.

 

სწორედ ამიტომ, ზოგჯერ ანგლიკანური ეკლესიის ყველაზე აქტიური დამცველები ებრაელი და მუსლიმი ლიდერები არიან, რომლებიც ანგლიკანური ეკლესიის ქოლგის ქვეშ,  თავს დაცულად გრძნობენ.


ეს ბევრისთვის  უცნაურად შეიძლება ჟღერდეს.  წესით,  ყველა ეკლესიას, რაც შეიძლება მეტი მორწმუნის მომხრობა და „ბაზარზე“ თავის დამკვიდრება უნდა…

 

კი,  გარკვეულწილად მართალია. მაგრამ უმცირესობებსა და ანგლიკანურ ეკლესიას თანაბარი უფლებები აქვთ. ესაა მთავარი. რა თქმა უნდა, ას ორმცოდაათი წლის წინ ასე არ იყო. ანგლიკანური ეკლესია საკმაოდ რეპრესიულ მეთოდებს იყენებდა უმცირესობების წინააღმდეგ. დღეს კი, მას მხოლოდ სიმბოლური უპირატესობა აქვს. რა თქმა უნდა, არსებული მდგომარეობაც შეიძლება შეიცვალოს. პირადად ჩემთვის არც  ეს იქნება ტრაგედია.


უპირატესობა ახსენეთ, და მგონი ეს უპირატესობა მხოლოდ სიმბოლური არ უნდა იყოს. მაგალითად, თუკი სამეფო ოჯახის წევრი დაქორწინდება კათოლიკეზე ან გახდება კათოლიკე, ტახტის მემკვიდრეობასაც გამოემშვიდობება. 

 

ჩემი აზრით, ეკლესიაში ბევრი რამ შესაცვლელია. მაგრამ დედოფალი ანგლიკანური ეკლესიის წარმომადგენელი უნდა იყოს, რადგან მისი ერთ-ერთი ტიტულიც ამას გულისხმობს.

 

შემდეგი კორონაცია ალბათ უფრო მულტირელიგიურ გარემოში ჩაივლის. ანგლიკანური ეკლესია და მისი სტატუსი უამრავი, ერთმანეთზე გადახლართული ძაფისგან შედგება.  შეიძლება სხვა ძაფები გადაჭრა, მაგრამ რასაც ვერ შეცვლი, ეს დედოფლის როლია - ამაზე დგას მონარქია.   ადრე ეპისკოპოსებს მხოლოდ პრემიერ მინისტრი ნიშნავდა. ეს წესი შეიცვალა. თუკი ლორდთა პალატაში რეფორმები გატარდება, შესაძლებელია,  ეპისკოპოსების რიცხვი შემცირდეს, ან საერთოდ აღარ იყვნენ წარმოდგენელი მთავრობაში.


როგორ ხედავთ ეკლესიის როლს თანამედროვე სეკულარულ სახელმწიფოში? ზოგისთვის რწმენა პრივატული სფეროა. ზოგი კი ფიქრობს, რომ ეკლესიამ საზოგადოებრივ ცხოვრებაზე გავლენა არ უნდა იქონიოს. 2011 წელს რიჩარდ დოუკინსის ასოციაციის მიერ ჩატარებული კვლევის მიხედვით, ბრიტანელი ახალგაზრდების 74 პროცენტი მიიჩნევს, რომ ეკლესიას პოლიტიკასა და საზოგადოებრივ ცხოვრებაზე ზეგავლენა არ უნდა ჰქონდეს.

 

დღეს, ხალხს რელიგიაზე მეტად, სულიერი ცხოვრება აინტერესებს. სულიერება მეტისმეტად ზოგადი ცნებაა. ჩემი გაგებით, ეს პრივატული, შინაგანი მდგომარეობაა. რელიგიაც სწორედ აქ იღებს სათავეს. მაგრამ ისიც უნდა გავითვალსიწინოთ, რომ მაგალითად, მუსლიმისთვის  რელიგია მხოლოდ პრივატულ სფეროზე მიჯაჭვული ვერ იქნება, იგი საჯარო სივრცეშიც იჭრება და  იქ ადგილს იმკვიდრებს. ასევე, ქრისტიანობაც, მხოლოდ პირად სივრცეში ვერ იარსებებს.  ეკლესიას აქვს უფლება,  სხვა ინსტიტუციების ან უფლებადამცველი ორგანიზაციების მსგავსად, აზრი გამოთქვას სამართლიანობის, ადამიანის უფლებების თუ მშვიდობის შესახებ.  თუმცა, ამას პროპაგანდის სახე არ უნდა ჰქონდეს.

 

მნიშვნელოვანია, რომ განვასხვავოთ სეკულარიზაციის პროცესი სეკულარული სახელმწიფოს ცნებისგან. 1960-იან წლებში სოციოლოგები ამბობდნენ, რომ თანამედროვე მსოფლიოს სეკულარიზაციის ტალღამ გადაუარა.  მაგრამ, რა არის სინამდვილეში სეკულარიზაციის პროცესი, ისევ ღია შეკითხვად რჩება. კანადელი ფილოსოფოსი ჩარლზ ტეილორი თავის წიგნში „სეკულარული ერა“ ამბობს, რომ სეკულარული სივრცე ისეთი გარემოა, სადაც რელიგიური დისკურსი არის მრავალთაგან ერთ-ერთი. ანალოგიურადაა ბრიტანეთშიც. რელიგიაზე უნდა იკამათო, დაასაბუთო იგი და შეიძლება უმცირესობაშიც აღმოჩნდე.  სწორედ ამას ვუწოდებ მე სეკულარიზმს.

 

ტეილორი სეკულარიზმის ათვლის წერტილს შუა საუკუნეებში პოულობს, როცა ბერები მონასტრებს ტოვებდნენ, თავიანთი იდეების გასავრცელებლად ქალაქში ჩადიოდნენ და რელიგია ხალხში შეჰქონდათ. იგი სეკულარიზაციის პროცესს გრძელვადიან პერსპექტივაში განიხილავს. სეკულარიზმი არ ნიშნავს, რომ რელიგიას არსებობის უფლება არ აქვს.

 

რაც შეეხება სეკულარულ საზოგადოებას, აქ უკვე ინსტიტუციებთან და პოლიტიკურ დისკურსთან გვაქვს საქმე. მნიშვნელოვანია რა ურთიერთდამოკიდებულება აქვთ ერთმანეთისადმი სახელმწიფოსა და ეკლესიას. კლასიკური გაგებით, სეკულარულ ქვეყანაში სახელმწიფო და რელიგია გამიჯნულია.

 

ამ თვალსაზრისით, ინგლისი არ არის სეკულარული ქვეყანა, რადგან ანგლიკანური ეკლესია, ფაქტობრივად, შეზრდილია სახელმწიფოსთან. მაგრამ, ამავე დროს, ის ფუნქციონირებს, როგორც სეკულარული სახელმწიფო. ინგლისი ბევრად უფრო სეკულარულია, ვიდრე თუნდაც საქართველო, სადაც ეკლესია მატერიალური სარგებლის მიღების გარდა, პოლიტიკური მანიპულაციის საშუალებასაც იძლევა.


სეკულარიზაციის თანმდევი პროცესია ისიც, რომ მორწმუნეების რიცხვი მცირდება. კიდევ უფრო მცირეა იმ ადამიანების რაოდენობა, რომლებიც ეკლესიაში რეგულარულად დადიან. ხომ არ ხედავთ საფრთხეს იმაში, რომ აუდიტორიას დაკარგავთ?

 

დემოკრატიულ ქვეყანაში ყველას აქვს გამოხატვის თავისუფლება. უმნიშვნელოა, უმცირესობაში ხარ თუ უმრავლესობაში, – ამიტომ ამის არ მეშინია.  ანგლიკანური ეკლესიის გავლენა, რა თქმა უნდა, ისეთი აღარ არის, როგორიც რამდენიმე ასეული წლის წინ იყო. ასევე, ძალიან ცოტანი არიან ისინი, ვინც საეკლესიო ცხოვრებით ცხოვრობენ. მაგრამ, ჩვენ ამ უმცირესობისთვის ვარსებობთ.

 

თანაც, ეკლესიამ სათქმელი არამარტო მორწმუნეებამდე, არამედ აგნოსტიკოსებამდე, ათეისტებამდეც უნდა მიიტანოს. ჩვენ უნივერსალურ ენაზე ვლაპარაკობთ და საერთო მორალურ პრინციპებს ვეყრდნობით. ეკლესიის როლი გლობალიზაციის ეპოქაში განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, ის კულტურის იდენტიფიკატორი ხდება.  მაგრამ, როგორც უკვე ვთქვი, ყველაზე მეტად დღეს ადამიანს არა ინსტიტუციური ჩარჩოები, არამედ სულიერი ცხოვრება ჭირდება.  ცნობილი ფილოსოფოსები, მაიკლ სანდელი, ჰაბერმასი სწორედ ამ მორალურ საყრდენზე საუბრობდნენ.  სულიერების პოვნა კი, იმისგან დამოუკიდებლად შეიძლება, ეკლესია უმრავლესობაში იქნება, თუ უმცირესობაში.


თავის დროზე თქვენ  დიდ ბრიტანეთში ადგილობრივი თვითმართველობის კანონის 28-ე მუხლს ეწინააღმდეგებოდით, რომელიც სასწავლო პროგრამასა და მასმედიაში  ჰომოსექსუალიზმის პროპაგანდას კრძალავდა. ასევე 2003 წელს ეპისკოპოსად  ჰომოსექსუალი მღვდელი ჯეფრი ჯონი აკურთხეთ, რისთვისაც საეკლესიო პირებმა მკაცრად გაგაკრიტიკეს.  მას შემდეგ შეიცვალა თუ არა ანგლიკანური ეკლესიის დამოკიდებულება სექსუალური უმცირესობებისადმი?

 

ინგლისში მოქმედებს კანონი, რომელიც  რელიგიური კუთვნილების, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის საფუძველზე მოქალაქეების დისკრიმინაციას კრძალავს.  ამ მხრივ, სექსუალური უმცირესობების უფლებები დაცულია. მაგალითად, იყო შემთხვევა, როცა წყვილმა საკუთარი საოჯახო სასტუმროს (bread and breakfast) რეკლამირებისას განაცხადა, რომ სექსუალური უმცირესობების მისაღებად მზად არ იყო. ამის გამო, ერთ-ერთმა გეი წყვილმა  სასტუმროს სასამართლოში  უჩივლა და პროცესიც მოიგო. სასტუმროს მფლობელებს დისკრიმინაციისთვის დიდი ჯარიმა გადაახდევინეს.

 

როგორც ხედავთ, საჯარო სივრცეში ეს პრობლემა მოგვარებულია, მაგრამ ეკლესია, ზოგჯერ, კანონს გვერდს უვლის. ანგლიკანურ ეკლესიაში სექსუალური უმცირესობების შესახებ აზრი  იყოფა.  ოფიციალურად, ეკლესია მზად არაა ეს ადამიანები თავის რიგებში მიიღოს.

 

თუმცა,  მე  განსხვავებული პოზიცია მაქვს.  ჩემი აზრით, ეკლესიამ უნდა მიიღოს და დალოცოს ერთი სქესის წარმომადგენლების ურთიერთობა.

 

ბიოლოგიური თავისებურებაა, როცა ადამიანებს იზიდავთ მათივე სქესის წარმომადგენლები და ამას ვერსად გაექცევი. ასეთი იყო ჯეფრი ჯონიც. მას უნდოდა, რომ ეკლესიისთვის შეეთავაზებინა მოდელი, რომელშიც ამ ადამიანებს ექნებოდათ სტაბილური ურთიერთობა თავიანთ პარტნიორებთან და ამავე დროს, თავს ეკლესიის ნაწილად იგრძნობდნენ.


მაგრამ  ბიბლია ეწინააღმდეგება ერთი სქესის წარმომადგენლებს შორის სქესობრივ კავშირს - სწორედ ეს მოყავთ ხოლმე არგუმენტად საეკლესიო პირებს...

 

ბიბლიაში ბევრი რამ წერია და მიუხედავად ამისა, ჩვენ თავადაც უნდა განვსაჯოთ, რა არის სწორი და რა – არა. ხალხი მეტისმეტად სელექციურად ეკიდება ბიბლიას.  ერთ წინადადებას ამოიღებენ, უკონტექსტოდ განიხილავენ და ამბობენ: მორჩა, ღმერთი ამას გვეუბნება!

 

მაშინ, როცა ბიბლია იწერებოდა, საზოგადოებას ჰომოსექსუალიზმის შესახებ განსხვავებული ხედვა ჰქონდა, მაგრამ დრო შეიცვალა, განვვითარდით და ბიბლიაც ხელახლა უნდა გავიაზროთ.


მიუხედავად იმისა, რომ ეკლესიას მთელ რიგ საკითხებზე ხისტი პოზიცია აქვს, საერო და საეკლესიო პირები,  საერთო მორალური პრინციპებიდან გამომდინარე, ბევრ  რამეზე თანხმდებიან.  თქვენ  ბიოეთიკის საბჭოს წევრი იყავით და ამ თემებზე თავადაც გიმსჯელიათ. ასეთია, მაგალითად, აბორტისა და ევთანაზიის პრობლემატიკა.

 

ნამდვილად, არის საკითხები, რომელზეც  სეკულარული საზოგადოების  ნაწილისა და ეკლესიის პოზიციები ერთმანეთს ემთხვევა.  თუმცა, ზოგიერთ ეთიკურ პრობლემაზე თვითონ ეკლესიაშიც არ არის შეთანხმებული აზრი.

 

კათოლიკური ეკლესიის პოზიცია აბორტზე ერთმნიშვნელოვანი და კატეგორიულია, ასევე ემბრიონული ღეროვანი უჯრედების გამოყენებაზე. ამავდროულად,  ჩანასახის სიცოცხლის ხელყოფას, შეიძლება ათეისტი ან აგნოსტიკოსი ზუსტად ისევე ეწინააღმდეგებოდეს, როგორც მორწმუნე.

 

ჩემი აზრით, აბორტი, გარკვეულ შემთხვევებში, გამართლებულია, მაგალითად, როცა საქმე დედის ჯანმრთელობას ან გაუპატიურებას ეხება.  რაც შეეხება ემბრიონულ ღეროვან უჯრედებს, ინგლისში ამ საკითხს ლიბერალურად უდგებიან და კვლევისთვის აქტიურად იყენებენ.

 

ასევეა ევთანაზია ან თვითმკვლელობა ექიმის დახმარებით.  საზოგადოების ნაწილი, არ აქვს მნიშვნელობა, მორწმუნეა, თუ აგნოსტიკოსი ან ათეისტი,  შეიძლება ამბობდეს, რომ ევთანაზიის ლეგალიზაცია არაჰუმანურია.

 

მეც ამ პოზიციას ვიზიარებ, თუმცა, ეკლესია ამ საკითხებზე სამსჯელოდ ღია უნდა იყოს და არ უნდა ჰქონდეს წინასწარ განსაზღვრული მზა პასუხები. არ ვუარყოფ, რომ არის კრიტიკული შემთხვევები, როცა ადამიანი აგონიაშია და სიცოცხლის საზრისს კარგავს. მაგრამ ასეთი შემთხვევებისთვის,  ჩვენ  ძალიან კარგი პალიატიური მზრუნველობის ცენტრები გვაქვს, სადაც სიკვდილის პირას მყოფი პაციენტებისთვის ტკივილისა და ტანჯვის შემსუბუქებაზე ზრუნავენ.

 

ბრიტანეთში არის კიდევ ერთი კომპრომისული გზა. ჩვენ გვაქვს გაიდლაინები, რომელიც საშუალებას აძლევს პაციენტს, წავიდეს შვეიცარიაში და იქ, ექიმის დახმარებით,  მოიკლას თავი. ორგანიზაცია „ეგზითი“ (Exit International) სწორედ  ასეთ პაციენტებს ემსახურება. ამავდროულად, პროკურატურა იკვლევს, თვითმკვლელობა ძალადობის შედეგად ან ფინანსური სარგებლის მიღების მიზნით ხომ არ ხდება.


ეკლესია ამ დროს ამბობს, რომ თვითმკვლელობა ერთადერთი ცოდვაა, რომელსაც ღმერთი ადამიანს ვერ მიუტევებს...

 

მე არ ვიტყოდი ასე ხისტად, რომ ღმერთი გვეუბნება, ნუ ჩაიდენთ თვითმკვლელობასო. ეს ჩემი გადასაწყვეტია.  თუმცა ვფიქრობ, რომ ყველაზე კრიტიკულ მომენტშიც კი,  ჩემი ცხოვრება აზრს არ დაკარგავს. დედაჩემი ინსულტის შემდეგ 7 წელი იყო პარალიზებული. ვერ ლაპარაკობდა და ვერც დადიოდა. ჩვენ მასზე ვზრუნავდით. არც კი ვიცი, მაშინ ევთანაზია კანონით დაშვებული რომ ყოფილიყო და ეს ნაბიჯი გადაგვედგა, ამის შემდეგ ჩვენ რას ვიგრძნობდით.  ადამიანებს ეშინიათ, თავი ზედმეტ ტვირთად არ იგრძნონ. თუკი ექიმის საშუალებით თვითმკვლელობა ლეგალიზებული იქნება, შესაძლოა, ადამიანებმა ადვილი გამოსავლის ძიების მიზნით, მასობრივად გადაწყვიტონ თვითმკვლელობა.   ჩვენ არ გვინდა ამ პროცესის წახალისება.


ათეისტი რიჩარდ დოუკინსი   და თქვენ  სახელმწიფო სკოლებში კრეაციონიზმის სწავლებას ეწინააღმდეგებოდით.  საერთოდ, თქვენი აზრით,  როგორ უნდა ისწავლებოდეს რელიგია სკოლაში?

 

იყო ერთი ევანგელური  სკოლა, სადაც კრეაციონიზმი  ბიოლოგიის გაკვეთილზე ისწავლებოდა. მე და დოუკინსი ვამბოდით, რომ ეს არასწორია, რადგან კრეაციონიზმი არ არის მეცნიერული თეორია.

 

რაც შეეხება რელიგიურ სკოლებს, ეს იგივე სახელმწიფო სუბსიდიაზე მყოფი სკოლებია, სადაც რელიგია სასწავლო პროგრამის დიდ ნაწილს იკავებს.

 

მე მომხრე ვარ, რომ ისწავლებოდეს რელიგიის ისტორია. თუმცა, გაკვეთილი ქადაგების ადგილად არ უნდა იქცეს.  ადამიანებს რელიგიური განათლება სჭირდება. რელიგიის ისტორია შეიძლება საინტერესო იყოს მორწმუნისთვისაც და ათეისტისთვისაც.


საქართველოში მართლმადიდებელი ეკლესია დიდი ხანია, ჩამოშორდა ეკუმენურ მოძრაობას. მაინტერესებს, რა ნაბიჯები იდგმება ამ კუთხით დიდ ბრიტანეთში, არსებობს თუ არა დიალოგი ქრისტიანულ ეკლესიებს შორის და როგორი ურთიერთობა გაქვთ მართლმადიდებლებთან?

 

დღესდღეობით ეს თემა ერთ ადგილასაა გაყინული. XX საუკუნის პირველ ნახევარში მართლაც ეიმედებოდათ, რომ ეკუმენური მოძრაობა ქრისტიანული სამყაროს გაერთიანებას შეძლებდა.  სამწუხაროდ, დღეს ეს ვერ ხერხდება.

 

მართლამდიდებელ ეკლესიასთან, თავისი არსით, ანგლიკანური ეკლესია ძალიან ახლოსაა. მაგრამ ჩვენ უკვე ქალთა ხელდასხმას ვაღიარებთ, რაც მართლმადიდებელ საეკლესიო პირებს არ მოსწონთ. სწორედ ქალების მღვდლობაა მთავარი პრობლემა, რის გამოც,  ჩვენ შორის ხიდი ჩატყდა.


საბჭოეთგამოვლილი ქვეყნებისთვის  განსაკუთრებით მტკივნეულია ეკლესიის სპეცსამსახურებთან თანამშრომლობის საკითხი. ბევრ პოსტკომუნისტურ ქვეყანაში საეკლესიო პირების ლუსტრაცია მოხდა. მაგალითად,  ერთი თვის წინ, ბულგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის სინოდის 11 წევრი ჯაშუშობაში ამხილეს.  საქართველოში საპატრიარქო ამ საკითხებზე არ საუბრობს, რაც ბევრ ადამიანს უნდობლობის საფუძველს უჩენს. როგორ ფიქრობთ, არის თუ არა ეკლესიის მორალური პასუხისმგებლობა, კომუნისტურ წარსულს ფარდა ახადოს და საზოგადოების წინაშე გულწრფელი იყოს?

 

ეს ძალიან სენსიტიური საკითხია და მიჭირს ერთმნიშვნელოვანი პასუხის გაცემა.  საბჭოთა კავშირის დროს, საეკლესიო პირები მართლაც თანამშრომლობდნენ  სპეცსამსახურებთან, ზოგიერთი პირდაპირ ან ირიბად ადამიანების სიკვდილზეც იყო პასუხისმგებელი.

 

ალბათ, სწორი იქნება, დავადგინოთ, თანამშრომლობის რა ხარისხზე და მასშტაბზეა ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში საუბარი. ეს კი კომპეტენტურმა ადამიანებმა უნდა გამოიძიონ. ჩემი აზრით, სასურველია, შეიქმნას დამოუკიდებელ ექსპერტთა ჯგუფი და გაირკვეს, რა ტიპის თანამშრომლობასთან გვქონდა საქმე.  შემდეგ კი,  ეკლესიასთან შეთანხმებით, ეს ინფორმაცია საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომი  გახდეს. 


ბოლო კითხვაც.  როგორ ფიქრობთ, ზოგადად,  დღეს რა უმთავრესი გამოწვევების წინაშე დგას ქრისტიანობა? შეგიძლიათ თქვენთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი დაასახელოთ?

 

დღეს ჩვენი მთავარი გამოწვევა ისაა, რომ ქრისტიანობა ბევრი მორწმუნისთვის გაუგებარი გახდა. ხალხს არ აქვს რელიგიური განათლება და ამიტომ ვეღარ იგებს, ეკლესია რაზე ესაუბრება. საეკლესიო ცერემონიალებისას ქადაგება გადატვირთულია ტექნიკური ტერმინოლოგიით. აუცილებელია, რომ ეკლესიამ სათქმელი ადამიანებამდე მიიტანოს. სწორედ ამიტომ, საეკლესიო მოძღვრება ადამიანებისათვის გასაგებ ენაზე უნდა ითარგმნოს. ეკლესიას, ყველაზე მეტად, თანამედროვე  ენის გამონახვა სჭირდება.

 

 

 

 

ჟურნალი სოლიდარობა

ეთნოსები საქართველოში

რელიგიები საქართველოში

დამდეგი დღესასწაული

ასურული, 1 აპრილი

ახალი წელი

ვებ გვერდი შექმნილია გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) მხარდაჭერით     
 


Created By Intellcom Group